NEU - NEW - NOUVEAU / Gewoonten, Een leefregel voor kluizenaars in gemeenschap by Guerric AERDEN ocso, Tim PEETERS

Verschijnt  in oktober 2011

ISBN 9789460360190 - Uitgeverij Damon, Nederland
Prijs € 22,90
Pagina's 144 - Bijzonderheden Regelgevend basisdocument voor de Kartuizer orde



Vertaling
 Tim Peeters en Guerric Aerden ocso



Inleiding en annotatie
 Tim Peeters




De Gewoonten van Chartreuse van Guigo I, vijfde prior van La Grande Chartreuse, werden geschreven op verzoek van Hugo van Châteauneuf, de bisschop van Grenoble. Guigo’s gewoonten- en gebruikenboek was bedoeld voor de groepen van eremieten die leefden in gemeenschap naar het model van de communiteit die in 1084 gesticht was door Bruno van Keulen in de bergen van Chartreuse. Bruno, die stierf in Calabrië in 1101, liet geen regel na en wilde ook geen nieuwe orde stichten. Zijn opvolger Guigo, vriend van andere grote spirituele leiders als Petrus Venerabilis en Bernardus van Clairvaux, benadrukte dat hij alleen de leefgewoonten van de gemeenschap in Chartreuse wilde vastleggen. Hoewel hij zich daarbij voornamelijk baseerde op de brieven van Hieronymus, de regel van Benedictus, de geschriften van Cassianus, en het voorbeeld van de woestijnvaders, mag men aannemen dat de vastgelegde gewoonten teruggaan op Bruno zelf, met enkele aanpassingen die de geleefde ervaring van vier decennia noodzakelijk maakte. 
De Gewoonten zijn tot op de dag van vandaag een regelgevend basisdocument van de kartuizerorde; in voorliggende vertaling bovendien een primeur voor het Nederlandse taalgebied. In dit geschrift spreekt een beroemde twaalfde-eeuwse kartuizer rechtstreeks tot het hart van de mens van nu, de mens tenminste die geïnteresseerd is in de grondslagen van een spiritueel leven in eenzaamheid binnen een gemeenschap, en in het geslaagde huwelijk tussen regelgeving en de vrijheid van ieder individu.  




Inhoud



Noot van de vertalers



Voorwoord

Inleiding
   

I     Bruno en Guigo: fundamenten van de kartuizerorde
            Onwrikbaar terwijl de wereld draait
            De heilige Bruno: grondlegger van de kartuizerorde
            De originele levensstijl van het semi-eremitisme
            De successie van Bruno: de priors van Chartreuse vóór Guigo
            Prior Guigo: wetgever van de kartuizerorde
   

II      De Gewoonten van Chartreuse: geest en inhoud
            Vorm en datering van de Gewoonten
            De bronnen en de receptie van de Gewoonten
            Monastieke regel of gewoonteboek?
            De Gewoonten en de Regel van Benedictus
            Prior en procurator in plaats van abt en cellarius
            De primitieve liturgie van de kartuizers
            Een autarkische gemeenschap: garanties voor de toekomst
            De heilige stilte: bescherming van de innerlijke eenzaamheid
            Het noviciaat: een realistisch perspectief
            Conclusie
                


Tekst Gewoonten 
   

Proloog van de gewoonten van Chartreuse
   

1. Het goddelijk officie
    2. Vervolg: het goddelijk officie
    3. Vervolg: het goddelijk officie
    4. Vervolg: het goddelijk officie
    5. Vervolg: het goddelijk officie 
    6. Vervolg: het goddelijk officie
    7. Het zondagsofficie
    8. Vervolg: het goddelijk officie
    9. Hoe dikwijls per jaar wij geschoren worden
    10. Welke gasten in het koor worden toegelaten
    11. Het dodenofficie
    12. Het bezoek aan een zieke
    13. Hoe een stervende behandeld moet worden
    14. Vervolg: de zorg voor de doden
    15. De aanstelling van de prior
    16. De procurator van het benedenhuis
    17. De zieke die naar het benedenhuis gezonden wordt
    18. Vervolg: de procurator
    19. De rijdieren van de gasten
    20. Armen en aalmoezen
    21. Vrouwen
    22. De novice
    23. De professie van een novice
    24. Het gebed over de kovel
    25. Het gebed over de novice
    26. De rangorde in de gemeenschap
    27. De leeftijd van wie aanvaard kunnen worden
    28. De gebruiksvoorwerpen in de cel
    29. De nachtwaken en de uren van de overige getijden, en wanneer de cel precies verlaten wordt
    30. Zij die zich vrijpostig aan de celbewoners opdringen en de kok
    31. Vervolg: de cel
    32. Broeders die door een bepaald werk in beslag genomen worden
    33. Voedsel en vasten
    34. De maat van wijn en kaas
    35. Waarom het zonder toestemming van de prior niet is toegestaan om extra oefeningen te doen
    36. Het ontvangen van gasten 
    37. Hoe de raad moet functioneren
    38. De zorg voor de zieken
    39. Aderlatingen
    40. Ornamenten
    41. Bezit buiten de kluizenarij en het begraven van vreemden
    42. Het goddelijke officie van de lekenbroeders
    43. Vervolg: wanneer de lekenbroeders weer gaan slapen
    44. Wie moet voorgaan en wie moet antwoorden
    45. Toestemming aan de lekenbroeders om te praten met hun voorman
    46. De kok
    47. De bakker
    48. De schoenmaker
    49. De voorman bij de landbouw
    50. De meester-herder
    51. Wanneer de lekenbroeders wijn krijgen
    52. Het vasten van de lekenbroeders
    53. In welke periode de lekenbroeders haverbrood eten
    54. De aderlating van de lekenbroeders
    55. Stilte tijdens de maaltijd
    56. Wat te doen bij gevaren
    57. De kleding van de lekenbroeders en de huisraad van hun cellen
    58. De lekenbroeders verlangen geen toestemming om met vreemden te praten
    59. Wat te doen met iets dat ons toegestuurd wordt?
    60. Wat te doen met een voorwerp dat gevonden wordt?
    61. Kielen en kleine mantels van de lekenbroeders
    62. De lekenbroeder die voor de lastdieren zorgt
    63. De moestuin
    64. De bruggenwachter
    65. De tuchtiging van de lekenbroeders
    66. Aswoensdag
    67. Wat de lekenbroeders doen vóór de mis
    68. Witte Donderdag
    69. Goede Vrijdag
    70. Hoe de lekenbroeders de hoogfeesten doorbrengen
    71. Wat de lekenbroeders voor een dode moeten doen
    72. Het scheren van de broeders
    73. Het ontvangen van een broedernovice
    74. De professie van de lekenbroeders
    75. Hoe een lekenbroeder zich dient te gedragen na opname
    76. Onderdak van de lekenbroeders die naar buiten gezonden worden
    77. Vluchtelingen en bannelingen
    78. Het aantal bewoners
    79. Waarom ons aantal zo klein is
    80. Lofrede op het eenzame leven

Bibliografie 
Registers
De vertalers




Uitnodiging



Op zondagnamiddag 23 oktober vindt vanaf 14.30 uur in de Kerk van het Heilig Kruis, Renaat Veremansplein 1 te Lier (BE), pal op de plek waar zich van 1543 tot 1783 de Sint-Catharina kartuis bevond, de boekpresentatie plaats van Gewoonten. Een leefregel voor kluizenaars in gemeenschap van de twaalfde-eeuwse auteur Guigo de Kartuizer. Dit fraai door Damon uitgegeven werk, het derde in de successerie Middeleeuwse Monastieke Teksten onder redactie van Dr. Krijn Pansters en Guerric Aerden ocso, werd vertaald door priester Tim Peeters en Guerric Aerden ocso, en deskundig ingeleid door Tim Peeters. De vermaarde kartuizerspecialist James Hogg schreef het voorwoord. Deze unieke boekpresentatie zal omlijst worden door enkele referaten: Tim Peeters zal een historische en spirituele inleiding geven op de Gewoonten van Chartreuse; Guerric Aerden ocso zal spreken over Strengheid en souplesse in de Regel van Guigo de Kartuizer, terwijl de bisschop van Antwerpen, Mgr. Johan Bonny, een korte toelichting zal geven bij de relatie tussen Ruusbroec en de kartuizers. De bisschop zal bij die gelegenheid ook het eerste exemplaar van het boek overhandigd krijgen. Na afloop (rond 16H00) wordt bij de boekenverkoop een eenvoudige receptie aangeboden aan alle aanwezigen, in het zaaltje naast de kerk. Belangstellenden zijn hartelijk welkom!